فرارو- شاید اسارت سیمرغ هم نمی‌توانست تا این حد خبر ساز شود که پهپاد (پرنده هدایت پذیر از دور) شد؛ اما آنچه مسلم است RQ-170 برای آمریکایی‌ها چیزی کمتر از سیمرغ ندارد.
 
به گزارش فرارو؛ سیمرغ شاهنامه، دانا بود و خردمند، به رازهای نهان آگاهی داشت و رستم را در نبرد با اسفندیار رویین تن یاری می‌رساند، این‌‌ همان نقشی است کهRQ-170، قرار بود برای آمریکایی‌ها ایفا کند، اما سیمرغ ایرانی همچون سیمرغ آمریکایی هیچ‌گاه تن به اسارت نداد، چرا که RQ-170، نه «نقص فنی» داشت و نه «سقوط» کرد، بلکه در جریان یک جنگ الکترونیک ناچار به فرود شده است.

یکشنبه گذشته بود (13 آذر) که برخی خبرگزاری‌های داخلی خبر دادند که یک هواپیمای بدون سرنشین فوق مدرن آمریکایی در جریان گشت‌زنی با هدف جاسوسی و شناسایی در حریم هوایی ایران پس از حمله «واحدهای جنگ الکترونیکی و پدافند هوایی» جمهوری اسلامی، به دست نیروهای ایرانی قرار گرفته است. خبری که از‌‌ همان ابتدا با شک و تردیدهای از سوی مقامات آمریکایی روبرو شد گو اینکه در بدو امر کاخ سفید سیاست سکوت را پیش گرفت.

با این حال با انتشار اخبار تکمیلی در این رابطه واشنگتن ناچار به واکنش شد و برخی از مقامات آمریکایی ناپدید شدن این هواپیما در مجاورت مرزهای ایران را تایید کرده‌اند. در همین حال نیز یکی از مقامات ارشد پنتاگون به خبرگزاری رویترز گفت که «هیچ نشانه‌ای از سقوط یا سرنگونی چنین هوایپمایی (به‌دست عوامل جمهوری اسلامی) وجود ندارد».
 
روزنامه واشنگتن‌پست در گزارشی پیرامون این ماجرا نوشته است که این هواپیمای جاسوسی که از هفته پیش در افغانستان ناپدید شده? به نظر می‌رسد در ایران سقوط کرده و در این صورت? اولین هواپیما از این مدل است که در اختیار یک کشور متخاصم با ایالات متحده قرار می‌گیرد. اپراتورهای هواپیما هفته گذشته کنترل آن را از دست داده و از آن زمان در پی یافتن ردی از آن بودند.

ویژگی‌های منحصر به فرد RQ-170
به گزارش این روزنامه? تکنولوژی جاسوسی به‌کار رفته در هواپیماهای RQ-170 همانی است که در بمب‌افکن‌های یو. اس. بی2 و نیز جت جنگنده F-35 به کار رفته است. طراحی و پیاده‌سازی این تکنولوژی? یکی از گران‌بها‌ترین پروژه‌های تسلیحاتی در تاریخ پنتاگون بود. این هواپیما‌ها از ابزارهای کلیدی جاسوسی آمریکا در خاورمیانه و آسیای مرکزی‌اند. با این حال این تمام ویژگی‌های RQ-170 نیست. این هواپیمای جاسوسی ویژگی‌های دیگری نیز دارد که باعث شده در نوع خود منحصر بفرد شود.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی ایران هسته‌ای، نخستین ویژگی این هواپیمای بدون سرنشین که باعث شده در نوع خود منحصر بفرد باشد توانایی تقریبا مهارناپذیر رادارگریزی آن است. اطلاعات موجود نشان می‌دهد این هواپیما توسط رادارهای معمولی برد بلند (حتی انواع بسیار پیشرفته آن) به هیچ وجه قابل رهگیری نیست و رادارهای برد کوتاه VHF نیز تنها در صورتی قادر به مشاهده آن –آن هم به سختی- هستند که هواپیما کمتر از 40 کیلومتر با آن‌ها فاصله داشته باشد؛ اتفاقی که وقوع آن تقریبا محال است. ویژگی رادار گریزی این هواپیما ناشی از پوشش بسیار مخصوصی است که تمام سطح آن را پوشانده و بسیاری از کشورهای جهان از جمله روسیه و چین سال‌های طولانی است که به دنبال دست یابی به فرمول و مشخصات ساختمانی آن هستند.

ویژگی دیگر این هواپیمای بدون سرنشین امریکایی که در اختیار ایران است، مربوط به موتورهای بسیار پیشرفته آن است که عملا به آن امکان می‌دهد به جای چند ساعت، چند روز در هوا باقی بماند. جان پایک از اندیشکده گلوبال سکیوریتی در این باره به لولیتا سی بالدور گزارشگر آسوشیتدپرس از واشینگتن گفته است: «کلید موفقیت آمریکا در مورد هواپیماهای رادارگریز، موتورهای کم مصرف آن‌ها است که به آن‌ها ‏امکان می‌دهد به جای چندین ساعت، روز‌ها در هوا بمانند». ‏

این‌‌ همان ویژگی است که سبب شده روزنامه امریکایی نیویورک تایمز در گزارشی به نقل از مقام‌های امریکایی و با ارائه استدلال‌های فنی تاکید کند، ارزش هواپیمای بدون سرنشین RQ-170 از ماهواره‌های جاسوسی بیشتر است.

در همین حال دنیس گورملی، کار‌شناس موشکی و هواپیماهای بدون سرنشین در دانشگاه پیتسبورگ، به نیویورک تایمز گفت: «زیر نظر گرفتن ایران کار تازه‌ای نیست: ماهواره‌های امریکا سال هاست بر روی تاسیسات هسته‌ای، پایگاه‌های موشکی و دفاعی ایران تنظیم شده‌اند. اما هواپیمای RQ-170 که می‌تواند در ارتفاع 50 هزار پایی پرواز کند، در راستای این تلاش‌ها از اهمیت خاصی برخوردار است. زیرا در حالی که یک ماهواره در حال چرخش می‌تواند فقط چند دقیقه مکانی را تحت نظر بگیرد، یک هواپیمای بدون سرنشین می‌تواند به آهستگی حرکت و ساعت‌ها تصویر تهیه کند و در نتیجه می‌تواند سرنخ‌های مهمی به کاری که در حال انجام است، تجهیزات استفاده شده و میزان نیروی کار تهیه کند».

تام واندن بروک نویسنده روزنامه نیویورک تایمز در این باره نوشت: «هواپیماهای بدون سرنشین قادر به اجرای عملیات شناسایی 24 ساعته‌اند که از عهده ماهواره‌ها بر نمی‌آید».

ویژگی دیگر هواپیمای RQ-170 مربوط به توانایی‌های جنگ الکترونیک آن بویژه در دو حوزه خاص است. نخست اینکه این هواپیما می‌تواند مجموعه ارتباط رادیویی با سیم و بی‌سیم در اطراف منطقه پروازی خود را تا شعاعی بزرگ شنود کند و دوم اینکه قادر است در منطقه پروازی خود در صورت لزوم اختلالات الکترونیکی وسیع ایجاد کند.

استقرار رادارهای فوق پیشرفته «سار» روی هواپیمای بدون سرنشین، ویژگی دیگر RQ-170 است که هیچ نمونه مشابهی در جهان ندارد. منابع غربی نام این رادار را AESA ذکر کرده‌اند.

ششمین ویژگی این هواپیما مربوط به دوربین‌ها، لنز‌ها و سنسورهای نصب شده روی آن است که به آن یک توانایی منحصر بفرد تصویر برداری جاسوسی می‌دهد. این دوربین‌ها دارای توان تصویر برداری با وضوح بسیار بالا در هر شرایط جوی و همچنین دارای قدرت تفکیک منحصر بفرد هستند.

جدا از شش ویژگی برشمرده شده، نیویورک تایمز یک ویژگی منحصر به فرد دیگری را نیز برای این هواپیما مفروض می‌داند. به گزارش این روزنامه آمریکایی «کار‌شناسان می‌گویند این هواپیماهای بدون سرنشین علاوه بر تصاویر ویدئویی، ‌ تجهیزات و سنسورهای رهگیری خاصی دارد که قادر است حتی میزان اندکی از ایزوتوپ‌های رادیواکتیو و دیگر مواد شیمیایی را تشخیص داده و تحقیقات هسته‌ای را برملا کند».

این‌‌ همان ماموریتی است که  RQ-170 بر عهده داشت. به گزارش روزنامه نیویورک تایمز این هواپیمایی جاسوسی آمریکا در حال ماموریتی برای گزارش گیری از تاسیسات برنامه هسته‌ای ایران بود.

این نخستین بار نبود که RQ-170 در آسمان این به گشت زنی و جاسوسی مشغول بوده است. ‌به گزارش آسوشیتدپرس هواپیمای بدون سرنشین آمریکایی به کرات در قلمرو هوایی ایران نفوذ کرده است. این خبرگزاری به نقل از یک منبع موثق گفته است که هواپیمای بدون سرنشین از نوع RQ-170 در پایگاه شیندد افغانستان مستقر بود و از سال‌ها پیش مأموریت‌هایی تجسسی بر فراز ایران انجام می‌داده است.
 
با این حال آخرین ماموریت RQ-170 موفق‌ترین آن نبود و در جریان این ماموریت اپراتورهای این هواپیمای جاسوسی مغلوب توانایی واحدهای جنگ الکترونیکی و پدافند هوایی جمهوری اسلامی ایران شد.

هر چند پذیرش این واقعیت برای آمریکایی‌ها دشوار است. به گزارش واشنگتن‌پست یک مقام وزارت دفاع‌ آمریکا اظهارت برخی از مقامات نظامی ایران درباره تاثیر حملات سایبری بر سقوط این هواپیما را «مهمل» خواند و مدعی شد این هواپیما‌ها از تکنولوژی ماهواره‌ای رمزگذاری‌شده بهره می‌گیرند و همین مساله نفوذ به آن را غیرممکن می‌سازد.

این در حالی است که بسیاری از رسانه‌های جهان پنجشنبه گذشته و پس از رونمایی هواپیمای جاسوسی ساقط شده آمریکا توسط جمهوری اسلامی، پیشرفت ایران در جنگ الکترونیک را ضربه‌ای بزرگ به ارتش ایالات متحده دانسته و به شکست بزرگ واشنگتن در قبال تهران اذعان کردند.

در همین حال پایگاه اینترنتی گلوبال ریسرچ نیز با اشاره به گزارش پایگاه اطلاع رسانی صهیونیستی دبکا نزدیک به سیستم‌های اطلاعاتی و امنیتی این رژیم نوشت: ایران توانسته با یک حمله سایبری پهپاد آمریکایی را بر زمین بنشاند و کنترل آن را در دست بگیرد. 

«جو سیرینسیونه» عضو شورای روابط خارجی آمریکا نیز در گفتگو با سی بی‌اس با پیچیده خواندن سیستم هواپیمای جاسوسی ایالات متحده به شکست بزرگ آمریکا در جنگ الکترونیکی با ایران در پی دستیابی ایران به فناوری این هواپیما اذعان کرد.

رابرد بــر، افسر سابق آژانس مرکزی اطلاعات آمریکا، سیا نیز در گفتگو با بی‌بی سی تاکید کرد: «این پرنده در ایران به زمین نشانده شده، با کنترل از راه دور، یعنی کنترل آن توسط آمریکایی‌ها را خاموش کرده‌اند و هدایت آنرا در دست گرفته‌اند. اگر شما تصاویر هواپیماهای بدون سرنشین ساقط شده را دیده باشید، می‌دانید که آن‌ها مثل هر هواپیمای دیگری در اثر سقوط متلاشی می‌شوند، اما به نظر می‌رسد که این یکی شاید در یک فرودگاه یا یک دشت فرود تقریبا نرمی داشته است. من واقعا از اینکه خسارت بیشتری ندیده بود متعجب شدم.»

وی در ادامه گفت: «قبلا هم این هواپیماهای تجسسی بدون سرنشین هک شده‌اند و ارتش شواهد آنرا طی سالهای اخیر مشاهده کرده. مشکل از نرم افزارهای بد است که می‌شود از راه دور به آن رخنه کرد.»

این افسر سابق آژانس مرکزی اطلاعات آمریکا در ادامه مدعی شد: «من تصور می‌کنم ایرانی‌ها برای این کار کمک هم گرفته‌اند، سوال این است که آیا نیروی کمکی روس‌ها بوده‌اند یا نه، چون آن‌ها می‌توانند به این پرنده‌ها رخنه کنند.»